Likidite Nedir?

Likidite gayrimenkul, menkul kıymet ve emtia gibi finans ürünlerinin yatırımında oldukça önemli bir yere sahiptir. Likidite kısaca, değerli varlıkların kolay nakde dönüştürülme durumu olarak ifade edilir. Yatırımcılar ve piyasalar için son derece önemli bir kavramı ifade eden likiditenin var olmaması veya az olması ise, nakit dönüşümünün zor olması anlamına gelir. Dolayısıyla likidite azlığı olan varlıkların nakde çevrilmesi değer kaybı anlamına gelebilir. Klasik piyasalar için oldukça önemli olan likidite, kripto para piyasalarında da büyük önem taşır. Kripto para yatırımcılarının doğru yatırım için dikkat etmesi gereken etmenlerden biri likiditedir. Bu yazımızda likidite nedir ve neden önemlidir gibi sorulara cevap aradık.

Likiditeden Önce…

Likiditenin ne olduğunu araştırmadan önce, kripto para piyasalarının genel çalışma sistemine değinmek gerekir. Yapı itibariyle klasik borsalardan farklı olan kripto para piyasaları, varlık sahiplerinin güvenli kripto para ticareti yapmasını mümkün kılar. Bunun için işlemleri alıcı ve satıcı arasındaki fiyat anlaşmasına göre gerçekleştirir. Bu sistemde satış işleminin gerçekleşmesi, belirlenen satış fiyatını kabul eden bir alıcının olmasıyla sağlanır.

Alıcının ürünü almak için belirlediği fiyat ile satıcının aynı ürün için talep ettiği fiyat eşit değilse bu işlem gerçekleşmez ve açık işlem olarak emir defterinde bekletilir. İşlem ancak, alıcı ve satıcı için de karşı bir emrin girilmesiyle birlikte gerçekleşebilir. Bu nedenle her iki taraf da işlemin tamamlanması için uzun süre beklemek zorunda kalabilir veya işlemi iptal ederek yeni bir fiyat ile emir girebilir. Bu durumun gün içinde binlerce kez tekrarlanması ise anlık, saatlik ve günlük ortalamaların oluşturulmasını sağlar, ve kripto para birimlerindeki göstergeler anlık olarak değişkenlik gösterir.

Kripto para piyasalarındaki çalışma sistemini Bitcoin üzerinden bir örnekle açıklayalım:

Örneğin; fiyatı 20.000 dolar üzerinden elindeki 1 Bitcoin’i satmak isteyen 100 kişinin olduğu bir borsada, 20.000 dolar seviyesinde 100 BTC’lik bir piyasa derinliği oluşur. Bu piyasada bir sonraki satış emri 20.200 ise, BTC fiyatı 100 BTC’nin satılmasıyla birlikte üstteki seviyeye gelir. Bu seviyeden sonra BTC almak isteyenler 20.200 dolar üzerinden işlem açmak zorunda kalır. Piyasadaki bu seviye de tükendiğinde fiyat sonraki satıcının belirlediği değere gelir ve sistem bu şekilde çalışmaya devam eder. Oysa kripto para piyasasında daha fazla kullanıcı olursa, girilen emir miktarı da daha fazla olur ve fiyat bir anda zıplamadan kademe kademe artar. Böylece fiyat 20.000’den 20.200’e çıkmadan önce ara değerleri de test eder.

Kripto Para Piyasaları ve Birimlerinde Likidite

Yukarıda verilen örnek likiditeye genel bir giriş niteliğindedir. Buna göre likiditesi yüksek olan piyasalarda alıcı ve satıcıların daha fazla emir fiyatı girme avantajı olur ve BTC’nin nakde dönüştürülmesi daha kolay hale gelir. Her alıcı ve satıcı farklı bir değer girerek istediği fiyattan işlem yapabilir. Bu nedenle likidite yatırımcılar için oldukça önemlidir. Çünkü yatırımcı sayısının çokluğunu ifade eden bu kavram, işlemlerin daha hızlı tamamlanmasını sağlar. Likidite, herhangi bir piyasada önemli değişiklikler yapmadan varlıkların alınıp satılmasını sağlar. Buna göre likidite; likit piyasa ve likit varlık olmak üzere iki farklı şekilde incelenebilir.

Kripto para birimlerinde likidite, elinizdeki varlığı fiyat düşüşü gerçekleşmeden, kolay ve hızlı şekilde satmanıza izin verir. Bunun için piyasanın da likit olması, yani yüksek işlem hacmine sahip olması ve fiyat aralıklarını küçük tutması anlamında gelir. Çünkü piyasanın likit olması, uzun süre beklemeye gerek duymadan eldeki varlıkların değerlendirilmesini sağlar. Aksi halde, yani likiditenin düşük olması durumunda ise alıcı ve satıcı işlem emirlerini farklı fiyat denemeleri ile tekrarlamak zorunda kalır, ayrıca uzun süre beklemek zorunda kalabilir.

Likiditenin Önemi Nedir?

Likidite; kripto para borsasındaki kullanıcı sayısı ve işlem hacminin yüksekliğini ifade eden bir terimdir. Likiditesi yüksek olan borsalar, kullanıcıların küçük değer aralıklarında bile işlem yapmasını mümkün kılar. Böylece, kripto varlıklar için her fiyat seviyesinde alıcı ve satıcı bulunabilir. Bu durum, traderlerın istedikleri fiyattan işlem açmasını sağlar ve en uygun fiyatlarda pozisyon alma avantajı sunar. Ayrıca fiyat aralıklarının küçük olması, o kripto para biriminin gösterge fiyatının da etkilenmemesini sağlar.

Kripto para yatırımı yapmak isteyen kullanıcıların öncelikle likiditesi yüksek bir borsa seçmesi gerekir. Bu şekilde potansiyel kazanç seviyesini artırmak ve küçük fiyat değişikliklerinden yararlanmak mümkün olur. Ayrıca varlıkların likiditesi de yatırımlarda önem kazanır. Çünkü likit olan varlıklar, ticareti kolay gerçekleştirilen varlıklardır ve yatırımcıya beklemeden işlem tamamlama olanağı sunar. Piyasanın hareketlerine hızlı şekilde yanıt veren varlıklar likit varlıklardır. Bu varlıkları nakit para birimine dönüştürmek de bir o kadar kolaydır. Likit kripto para birimleri üzerinden işlem açan yatırımcıların kar etme ihtimali oldukça yüksektir.

Kripto para borsasındaki likidite ise şu avantajları sağlar:

• Yatırım yapanlara farklı fiyat aralıklarında işlem özgürlüğü sağlayarak kar alma potansiyeli artırır.
• Anlık karar değişikliklerine hızlı cevap verir, bu şekilde yatırımcılar anlık hareketlerden yararlanabilir.
• Yatırımcı kendi varlıkları üzerinde kontrol sahibidir. Çünkü yüksek likidite yatırımcıya alım ve satım için istediği fiyattan işlem yapma gücü tanır.
• Halihazırda yatırımı olan kullanıcılar, satış sırasında değer kaybetme ve zarar uğrama riskiyle karşı karşıya kalmaz.

Piyasanın Likit Olup Olmadığı Nasıl Anlaşılır?

Kripto para piyasalarını yeterli likiditeye sahip olup olmadığını anlamak için uygulanan belirli yöntemler vardır. Bunun için çeşitli göstergelerden faydalanmak gerekir. Bu göstergeler; 24 saatlik işlem hacmi, marj (alım-satım fiyatı arasındaki fark) ve emir defter derinliği olarak sıralanır. Fakat, otomatik olarak çalışan stop-limit emirleri ve devasa boyuttaki teklifler (balina emirleri) emir defter derinliğinin her zaman doğru analiz edilmemesine neden olabilir. Bu nedenle bu gösterge, her koşulda iyi şekilde çalışmayabilir.

Ek olarak, alım-satım işlemini gerçekleştirmeden önce piyasadaki likiditenin kontrol edilmesi gerekir. Piyasanın işlem hacmi, genel olarak ne kadar geniş bir yatırımcı kitlesi olduğunu anlamakta etkilidir. Bir kripto para borsasını tercih etmek için en önemli faktörlerden biri likidite hacmidir.

Liq Olmak Ne Demek?

Likidite kavramı, genel anlamı dışında özellikle kaldıraçlı piyasalarda da sıklıkla kullanılır. Kripto para yatırımcıları genellikle “likidite oldum” veya “liq oldum” diyerek içinde bulundukları durumu ifade eder. Bu ifadeler, kaldıraçlı pozisyonlardan dolayı zarar etme anlamına gelir.

Kripto para birimleri yüksek potansiyel sahibi varlıklar olmanın yanı sıra büyük risk de barındırır. Bu risk kaldıraçlı işlem piyasalarında katlanarak büyür ve yatırımcıların elindeki bütün kazancı kaybetmesine neden olabilir. Bu nedenle kaldıraçlı piyasalarda işlem açmadan önce belirli bir teminat sunulur. İşleme göre, yatırımcılar teminat olarak ortaya koydukları bu paranın tamamını kaybetme riskiyle karşı karşıya kalırlar. Açılan pozisyonun başarısız olması halinde, teminat para borsaya verilir ve pozisyon kapatılır. Bu durum “likidite olmak” yani, elindeki bütün parayı kaybederek işlem hacmini sonlandırmak anlamına gelir. Dolayısıyla, kaldıraçlı piyasalarda dikkatli olmak, düşük kaldıraçlar kullanmak ve iyice düşünerek işlem açmak gerekir.

Tüm gelişimleri anlık almak ister misiniz? >>> Derhal Twitter hesaplarımızı takip ederek bildirimleri açın, gelişmelerden ilk siz haberdar olun!

Not: Bu sitede yazılan yazı içerikleri tamamen yorum ve analize dayalıdır. Hiçbir şekilde yatırım tavsiyesi değildir.